Kayıt Teknikleri – Accordion
Bu yazı dizisinde kayıt esnasında büyük olasılıkla karşılaşacağınız tipik (veya tipik olmayan) enstrümanların bir çoğunun klasik mikrofonlama teknikleri sıralanacak. Her bir enstrüman için birden çok teknik verilmektedir. Böylece en kısa sürede profesyonel sonuçlar elde edebileceksiniz. Uğraşınızı en aza indirgemeye çalıştık. Şemalar da birkaç mikrofonlama konumunu içerecek, ve herbirinde ses örneklerini bulacaksınız.
Bu pratik yöntemler, gereksiz renklendirmeden kaçınarak enstrümanın kendine has sesini gerçekçi bir biçimde yakalamak içindir. Çoğu durumda, tek mikrofonlu tekniklere odaklanılır.
Belirtilen enstrümanlarla ilgili olarak hazırlamaya çalıştığım slayt dosyasını vermiş olduğum link üzerinden bilgisayarınıza kaydedebilirsiniz. Dosyalar powerpoint sunusu olup winrar ile sıkıştırılmıştır.
ACCORDION – (Akordion)
Bu enstrüman, birkaç ebatta ve birkaç stilde mevcuttur. Birbirinden çok farklı müzik türlerinde ortaya çıkıverebilir. Akordiyon ailesi, kamış gibi ince metal parçalar üzerinden ve aralarından hava üfleyerek sesini üretir. Sık sık iki mikrofon kullanılır. Çünkü dinleyicinin solunda duran bir ince (tiz) ses bölümü var ki melodi o tarafta çalınır, bir de kalın (bas) seslerin çıktığı sağ tarafı var. Bu taraftan en bas notalar ve akorlu eşlik çıkar. Tabii ki bu iki taraf stereoda kaydedilebilir, yani bir mikrofon sola, öteki sağa panlanabilir. Veya monoya toplanabilir.
Akordiyonlar, tuşlarından oldukça fazla mekanik sesler çıkarabilirler. Ayrıca sürekli hareket halinde olan körüklerinden de çok ses çıkarır. Bazı müzik tarzlarında bu mekanik sesler, müziğin ayrılmaz bir parçası diye algılanır. Başka müzik tarzlarında bu sesler istenmemekte ve dolayısıyla bunları bertaraf etmek için uzak mikrofonlama teknikleri kullanılmalıdır.
Akordiyon ailesinden enstrümanlar kaydederken, istenen müzik tarzını iyi idrak etmek gerekir. Bu tarzın ihtiyaçlarına cevap vermelisiniz. İcracıyla birlikte konuşarak kayıtta hangi seslerin duyulması gerektiği bilinmelidir. Doğru mikrofonlama yöntemlerini bulmak için biraz uğraşmanız ve denemeniz gerekebilir. Akordiyonlar arası farklar ve akordiyonun kullanıldığı müzik tarzlarının çeşitliliğinden ötürü, akordiyonları kaydetmek kimi zaman bir meydan okumadır.
Çoğu zaman iki mikrofon kullanmak tercih edilir. Birisi melodiyi almak için klavyeye (sağ el tarafına) doğru yönelir. Öteki mikrofon bas tarafına (sol el tarafına) bası -akorları almak için yönelir. Bu mikrofonlar iki kanala kaydedilir ve sonra monoya indirgenip böyle mikse eklenir. Bazen sağ-sol panlayarak stereo olarak eklenir. Amaç doğal ses ise, biri tam sağ öteki tam sol olmak üzere aşırı ve abartılı bir stereo kayıttan kaçınılmalıdır. Unutmayın ki ses, enstrümanın bütün boyundan çıkar. Dolayısıyla mikrofonlar, bütün kamışlarından eşit bir şekilde ses almak üzere yeterince uzaklıkta konuşlandırılmalıdır.
Enstrümanın mekaniklerinden ses istenirse, mesela geleneksel kayıtlarda, klavyenin boyundan dengeli sesler alabilmek için mümkün olduğu kadar yakından mikrofonlamalısınız.. Standart (“piyano”) akordiyon için, yakın mikrofonlama uzaklığı, biri tiz biri bas tarafında olmak üzere başlangıç olarak her iki mikrofon için yaklaşık 30 cm olur. Unutmayın ki çalan körüğü bir içeri bir dışarıya hep hareket ettiriyor. Bu harekete göre mikrofonları konuşlandırmak gerek. İkinci bir kayıtta, her iki mikrofonu da bir metre veya 120 cm’e kadar uzaklaştırmak, daha dengeli bir sound verir ve mekanik seslerin çok fazla olmamasını sağlar.
Büyük çaplı diyaframlı (zarlı) cardioid (ses alma alan şekli kalp şeklinde olan) mikrofon veya omnidirectional (tümyönlü) condenser (kondensatör) mikrofon gibi geniş bir ses alma şekli olan tek bir mikrofon, enstrümanın hemen önüne yaklaşık 30 cm uzaklıkta konulduğunda iyi sonuçlar da verebilir. Mikrofonun yönü, körüğün tam ortasına doğru olmalıdır.
Akordiyon İpucu:
Yakın mikrofonlamada akordiyonlar çok yüksek sinyaller üretebilir. Bu yüzden, kayıt yaparken mikrofonda fazla yüklenme sesleri için dikkatlice dinleyin. Gerekirse mikrofonun pad ini kullanarak sinyali düşürün.
Bandoneon 
Bandoneon, tangolarda çok sık kullanılan Arjantin düğme akordiyonudur. Kayıt bakımından büyük bir konsertina olarak düşünülebilir. Melodi sesleri enstrümanın hem solundan hem sağından gelir. Bu enstrümanın mikrofonlama ipuçları için aşağıdaki konsertina maddesine bakın.
Böyle akordiyonların çok çeşitleri vardır. Bazıları tam ebatlı “piyano” akordiyon kadardır. Butonlu (düğmeli) akordiyonlar (nam-ı diğer melodeonlar), piyano akordiyonunun mikrofonlanması gibi mikrofonlanabilir. Müzik tarzından haberdar olup ona göre uygun bir mikrofonlama seçmelisiniz. İrlanda müziği, İngiliz müziği ve kontra dans icracıları enstrümanın hem sağını hem solunu kullanırlar. Genellikle daha melodik olan sağ tarafına tercih ederler. Çoğu kez bu tarzları kaydederken ortada duran ama biraz tize (sağa) doğru yönelen, ses alanı geniş olan tek bir mikrofonla makul bir kayıt yapılabilir. Öte yandan Tex-Mex tarzında çalanlar enstrümanın bir tek sağ tarafını kullanırlar. Bu yüzden sadece enstrümanın sağ tarafını mikrofonlamak yeterli olabilir. Cajun ve Zydeko tarzlarında çalanlar hem sağ hem sol taraflarını kullanırlar. Ya iki tane mikrofon ya da ses alma şekli geniş olan tek bir mikrofon kullanarak enstrümanın her iki tarafının seslerini almalısınız. Sık sık geleneksel müziklerinde kullanılan butonlu (düğmeli) akordiyonlar, özellikle bir toplulukta çalınırken, nispeten daha uzaktan mikrofonlanır.
Konsertina 
Çoğu akordiyonda olduğu gibi bir tarafı tiz bir tarafı bas yerine konsertinanın her iki tarafından melodi çıkar. Çok küçük bir enstrüman olduğu için yaklaşık 25 cm mesafede duran tek bir mikrofonla iyi kayıtlar yapılabilir. Tek mikrofon enstrümanın tam önünde veya iki mikrofon X-Y tarzında (yani, x-y koordinat eksenleri gibi üstüste ve birbirine göre 90 derecede durarak) yaklaşık 30 cm mesafede icracının önünde konuşlandırılır.
Akordiyon örnek ses dosyaları – slayt dosyası için
TIKLAYIN (skydrive-yavaş bağlantı-alternatifleri deneyin)
Alternatif link
dahada alternatif link
Kaynak / Çeviri : Professional Microphone Techniques
By David Mills-Huber, Philip Williams ISBN 13: 978-0-87288-685-8 ISBN 10: 0-87288-685-9
